ಮೀಶೋ ಯುಎಸ್‌ನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರ: ₹2,400 ಕೋಟಿ ತೆರಿಗೆ ಪಾವತಿಸಿ IPO ಸಜ್ಜು!

ಭಾರತದ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಮಹತ್ವದ ಅಧ್ಯಾಯ ಆರಂಭವಾಗಿದೆ. ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸತತ ಬೆಳವಣಿಗೆ ತೋರಿಸುತ್ತಿರುವ ಮೀಶೋ (Meesho) ತನ್ನ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ನೆಲೆಯನ್ನು ಅಮೆರಿಕದಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದೆ. ಈ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮೀಶೋ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪನಿಗಳ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿ (NCLT) ಅನುಮೋದನೆ ಪಡೆದಿದೆ.

ಇದೊಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಅಲ್ಲ; ಬದಲಾಗಿ, IPO ಗುರಿಯತ್ತ ಸಾಗುವ ನಿಖರ ಹಾಗೂ ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ರಿವರ್ಸ್ ಫ್ಲಿಪ್ ಎಂಬ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ, ಮೀಶೋ ದೇಶೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸ್ಥಿತಿ ಬಿಗ್ರ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.

ರಿವರ್ಸ್ ಫ್ಲಿಪ್ ಎಂದರೇನು?

“ರಿವರ್ಸ್ ಫ್ಲಿಪ್” ಎನ್ನುವುದು ಉದ್ಯಮ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಒಂದೆಡೆ ರೂಪುಗೊಂಡ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧಿತ ಕಂಪನಿಯು ತನ್ನ ಕೇಂದ್ರ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ವಿದೇಶದಿಂದ ಮೂಲ ದೇಶಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ. 2015-20 ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಭಾರತೀಯ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್ಗಳು ಅಮೆರಿಕ ಅಥವಾ ಸಿಂಗಾಪುರ್‌ನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿತ ಕಂಪನಿಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಆದರೆ IPO ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ, ಹಾಗೂ ಭಾರತೀಯ ಹೂಡಿಕೆದಾರರನ್ನು ಸೆಳೆಯಲು ಕಂಪನಿಗಳು ಇದೀಗ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳುತ್ತಿರುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.

ಮೀಶೋ ಏಕೆ ಈ ತೀರ್ಮಾನ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು?

ಮೀಶೋ ತನ್ನ IPO (Initial Public Offering) ಗುರಿಯತ್ತ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕಲು ಈ ತೀರ್ಮಾನ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಕಂಪನಿಯ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಮೌಲ್ಯ ಮಾಪನಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು ಈ ನಿರ್ಧಾರದ ಹಿಂದಿರುವ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ. ಅದರಲ್ಲಿ IPOಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನಿಯಮಗಳು ಹಾಗೂ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಲಿಸ್ಟಿಂಗ್ ಆಗಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯಗಳು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿವೆ.

NCLT ಅನುಮೋದನೆ ಮತ್ತು ₹2,400 ಕೋಟಿ ತೆರಿಗೆ ಪಾವತಿ:

ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯವಾದ ಹಂತವೆಂದರೆ ಮೀಶೋ ಈ ಸ್ಥಳಾಂತರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ₹2,400 ಕೋಟಿ ತೆರಿಗೆ ಪಾವತಿಸಿದೆ. ಕಂಪನಿ ತನ್ನ ಅಮೆರಿಕದ ಹೋಲ್ಡಿಂಗ್ ಎಂಟಿಟಿಯಿಂದ ಭಾರತೀಯ ಘಟಕಕ್ಕೆ ವಿಲೀನಗೊಳ್ಳುವ ರೀತಿಯ ಈ ತಂತ್ರವನ್ನು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ನಿಭಾಯಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಈ ತೆರಿಗೆ ಪಾವತಿ, ಕಂಪನಿಯ ಬೃಹತ್ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆ ಮತ್ತು ಶೇರು ಹಂಚಿಕೆಯ ಮರುಸಂರಚನೆಯಲ್ಲಿನ ನಿವೃತ್ತಿ ಪರಿಣಾಮಗಳಾದವುಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಯಿತು.

ಮೀಶೋ ನೀಡಿದ ಅಧಿಕೃತ ಸ್ಪಷ್ಟನೆ:

ಮೀಶೋ ವಕ್ತಾರರು ತಮ್ಮ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ, “ನಮ್ಮ ವ್ಯಾಪಾರದ ಬಹುಮತದ ಭಾಗಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿವೆ. ಗ್ರಾಹಕರು, ಮಾರಾಟಗಾರರು, ಪಾಲುದಾರರು. ಹಾಗಾಗಿ ಕಂಪನಿಯ ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ರಚನೆಯು ಕೂಡ ಇದಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗಬೇಕೆಂಬುದೇ ನಮ್ಮ ಈ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ,” ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದನ್ನು “ಮರು-ವಾಸ ಸ್ಥಾಪನೆ” ಎಂಬ ದೃಷ್ಟಿಕೋಣದಲ್ಲಿ ಅವರು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

IPO ಗುರಿಯತ್ತ ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸಾಗುತ್ತಿರುವ ಮೀಶೋ:

ಮೂಲಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಮೀಶೋ ಈಗ IPO ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ತಯಾರಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. ಕಂಪನಿ ತನ್ನ ಕರಡು IPO ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಅಂಗೀಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಸಲ್ಲಿಸಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಕಂಪನಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಲಿಸ್ಟ್ ಆಗುವ ಮೂಲಕ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದೆ. ಇದು ಕಂಪನಿಯ ಮುಂದಿನ ವೃದ್ಧಿಗೆ ಆಧಾರವನ್ನೂ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ.

ಮೀಶೋ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಇತ್ತೀಚೆಗೆ Zepto, Razorpay, Groww ಮುಂತಾದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾರತೀಯ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್ಗಳೂ ಇದೇ ರೀತಿಯ ರಿವರ್ಸ್ ಫ್ಲಿಪ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮೂಲಕ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮರು ಸ್ಥಾಪನೆ ಹೊಂದಿವೆ. PhonePe, Lenskart, Pine Labs ಮುಂತಾದ ಕಂಪನಿಗಳು IPO ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಇದೇ ದಾರಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.

ಮೀಶೋ ತನ್ನ ಅಮೆರಿಕದ ಹೋಲ್ಡಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಯಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ಭಾರತದಲ್ಲಿಯೇ ನೆಲೆಸಿರುವ ಮೂಲಕ, ಇದು ಭಾರತೀಯ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್ ಪಾರಿಸರಿಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ನಿರ್ಧಾರವಾಗಿದೆ. ₹2,400 ಕೋಟಿ ತೆರಿಗೆ ಪಾವತಿ ಮಾಡಿದ್ದೂ ಇದರ ಗಂಭೀರತೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. IPO ಗುರಿಯತ್ತ ಮುಂದುವರೆದಿರುವ ಈ ಕಂಪನಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ಭಾರತೀಯ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ದಾರಿ ತೋರಿಸುತ್ತಿದೆ.