ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೂಕಂಪನ ಭೀತಿ – ತಜ್ಞರಿಂದ ಎಚ್ಚರಿಕೆ

ನವದೆಹಲಿ: ಭಾರತೀಯ ಹಿಮಾಲಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಭೂಕಂಪನ ಸಂಭವಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚು ಇರುವುದು ತಜ್ಞರು ಎಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ದೆಹಲಿ-ಎನ್‌ಸಿಆರ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಹಲವಾರು ಭಾಗಗಳಿಗೆ ಭೀತಿ ಉಂಟುಮಾಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.

ಭೂಕಂಪನ ಅಪಾಯದ ವಲಯದಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿ
ದೆಹಲಿ ಭೂಕಂಪನ ಅಪಾಯದ ವಲಯ Zone-4 ನಲ್ಲಿದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಭೂಕಂಪನ ಸಂಭವಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಕಡಿಮೆ ಅಂತಹ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದು. ಅರಾವಳಿ, ಮಹೇಂದ್ರಗಢ-ಡೆಹ್ರಾಡೂನ್, ಹರಿದ್ವಾರ ರಿಡ್ಜ್, ಮಥುರಾ, ಸೋಹಾನಾ ಎಂಬ ಪ್ರಮುಖ ಭೂಕಂಪನ ದೋಷ ರೇಖೆಗಳು ದೆಹಲಿಗೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿಯೇ ಇವೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಭೂಕಂಪನ ಸಂಭವಿಸುವಾಗ ತೀವ್ರ ನಷ್ಟ ಉಂಟಾಗಬಹುದು.

ಧೌಲಾ ಕುವಾನ್ ಬಳಿ 4.0 ತೀವ್ರತೆಯ ಕಂಪನ
ಸೋಮವಾರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ, ದೆಹಲಿಯ ಧೌಲಾ ಕುವಾನ್ ಬಳಿಯ ಒಣಗಿದ ಸರೋವರದಲ್ಲಿ 4.0 ತೀವ್ರತೆಯ ಭೂಕಂಪನ ಉಂಟಾಯಿತು. ಇದು 2020ರ ಮೇ 29 ನಂತರದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಬಲ ಭೂಕಂಪನ ಆಗಿದ್ದು, ಅದೇ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 4.5 ತೀವ್ರತೆಯ ಕಂಪನ 2020ರಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗಿತ್ತು.

ಹಿಮಾಲಯದಿಂದ ಬಂದ ಭೂಕಂಪನ ಅಲರ್ಟ್
ಭಾರತೀಯ ಹಿಮಾಲಯ ಪ್ರದೇಶವು ಭೂಕಂಪನ ಅಪಾಯದ ವಲಯ 5 ಗೆ ಸೇರಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಭೂಕಂಪನ ಸಂಭವಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಸದಾ ಇರುತ್ತದೆ. ಹಿಮಾಲಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಟೆಕ್ಟೋನಿಕ್ ಪ್ಲೇಟ್‌ಗಳ ಚಲನೆ, ಭೂಗರ್ಭದ ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ದೋಷ ರೇಖೆಗಳ ಸಕ್ರಿಯತೆ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ. ಭೂಕಂಪನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಇದನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭೂಕಂಪನದ ಸಂಭವನೀಯತೆ ಬಗ್ಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ನಗರದ ದುರ್ಬಲತೆ – ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಕಳಪೆ ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣ
ದೆಹಲಿಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ, ಹಳೆಯ ಕಟ್ಟಡಗಳು, ಮತ್ತು ಭೂಕಂಪನ ಪ್ರತಿರೋಧಕ ತಂತ್ರದ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿ ಇದನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಬಿಡುತ್ತದೆ. ತಜ್ಞರು ಹೇಳುವಂತೆ, ಭೂಕಂಪನದ ತೀವ್ರತೆಯೊಂದಿಗೆ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಡ ಕುಸಿತ, ಅಗ್ನಿ ಅಪಘಾತ, ರಸ್ತೆ ಸೊರಕು ಮುಂತಾದ ಪ್ರಾಣಾಪಾಯಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಬಹುದು.

ಭೂಕಂಪನ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲ್ಲ
ಭೂಕಂಪಶಾಸ್ತ್ರದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೇಂದ್ರ (NCS) ನ ಹಿರಿಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಜೆ.ಎಲ್. ಗೌತಮ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, “ಭೂಕಂಪನ ಯಾವಾಗ, ಎಷ್ಟು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಉಂಟಾಗಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಮುನ್ಸೂಚನೆ ನೀಡಲು ಈಗಾಗಲೇ ಯಾವುದೇ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವಿಲ್ಲ.” ಆದರೆ ಹಿಮಾಲಯ ಪ್ರದೇಶದ ಬದಲಾದ ಭೂಗರ್ಭ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಭಾರೀ ಕಂಪನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ಎಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಎಚ್ಚರಿಕೆ – ಕಟ್ಟಡ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ತುರ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅಗತ್ಯ
ಭೂಕಂಪನದಿಂದ ಪ್ರಾಣಹಾನಿ ತಡೆಯಲು ಸುರಕ್ಷಿತ ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣ, ತುರ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಜನರ ಜಾಗೃತಿಯ ಹೆಚ್ಚಳ ಮೊದಲಾದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಭೂಕಂಪನದ ತೀವ್ರತೆ ಹೆಚ್ಚಾದರೆ ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗಂಭೀರ ಹಾನಿ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು, ಹೀಗಾಗಿ ಈಗಿನಿಂದಲೇ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿದೆ.